Bosna-1
Vedat UZUNER
Sırtını yemyeşil İgman dağlarının eteklerine dayayarak bereketli ovalar boyunca uzanan, kendi başına buyruk Karadeniz yerleşimi gibi yamaçlara dağılmış evleriyle bizden bir belde. Başçarşı’daki dar ve dik sokaklarıyla, cumbalı evleri, küçük, ahşap minareli camileri, Kur’an ve ezan sesiyle bizden. Türlü medeniyetlere ev sahipliği yapmış, yazarlar, ilim adamları ve sanatçılar yetiştirmiş, Başçarşı’sı, Mostar’ı, Travnik’i; Türbeleri, Camileri, Tekkeleri, Bedestenleriyle tam bir Osmanlı şehri ve tam bizden: Bosna.
Başçarşı içindeki Gazi Hüsrev Bey Külliyesi ve içinde bulunan caminin bahçesindeki çeşmenin etrafında, asırlık ağaçların altında çeşmeden şırıl şırıl akan su ve güzel sesli hafızların okuduğu Kur’an sesi birbirine eşlik ederken gözlerini kapatsanız Eyüp Sultan’da Sultanahmet’te sanırsınız kendinizi. Caminin etrafında meraklı gözlerle etrafı seyreden, büyük bir sanatçı edasıyla çeşmenin, minarenin, saat kulesinin ya da ibadet eden Müslümanların fotoğrafını çekmeye çalışan turistlerden, Kur’an dinleyen, avluda namaz kılan müminlere kadar herkes var. Avlunun bir yarısı kadınların ibadet etmesi için ayrılmış, yetmemiş içeride de bir bölüm daha hanımlara tahsis edilmiş. Buraların ‘hanımlara mahsus’ olduğunu sadece onları görünce anlıyorsunuz. Bizdeki gibi camiden soyutlanmış ayrı bir oda havası verilmemiş bu bölüme.
Bzi de bir vakit namazından sonra gazeteci Yusuf Armağan’a rastlıyoruz bahçede. İHH Trabzon olarak yaptığımız programda şehir ailesi ziyaretine giden bayanları beklerken zamanı nasıl geçireceğimizi konuşuyoruz ayaküstü. Yıllardır Bosna konusunda araştırmalar yapan Armağan, ara sokaklara girmemizi, asıl Bosna’yı orada bulacağımızı söylüyor ve biz de öyle yapıyoruz. Taksiyle çıktığımız Beyaz Tabya’dan muhteşem şehir manzarasını izleyip birkaç tane fotoğraf çektikten sonra ara sokaklardan yürüyerek geri dönüyoruz. Selamun Aleyküm ve Ramazan Mübarek olsun ortak dilimiz. Bir de ortak mekânlar olan camiler. Neredeyse adım başı bir camiye rastlıyoruz. Bir kısmı kapalı olan camilerin akşam ve yatsı vaktinde açıldığını öğreniyoruz. Gün boyu açık bir cami bulma çabamız sonuç veriyor. Görevlisi Türkiye’de eğitim almış, iyi derecede Türkçe konuşan Yaşar hocayla ve camide mukabele için bekleyen annelerimizle karşılaşıyoruz. Tek tek ellerini öpüyoruz hallerini hatırlarını soruyoruz. Mutlu oluyorlar, tıpkı Mostar dönüşü akşam namazı kıldığımız camideki görevli gibi. Yol üzerindeki bu köy camisinde akşam namazını beraber eda ettiğimiz hocamız ‘siz burada namaz kılmaya gelince ben kendimi daha büyük, daha güçlü hissediyorum diyor’. Bu konuşma bize buralara daha fazla gelmemiz gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor. Bu hocamızın ismini not edemedik ama isimler hep aynı, sonlarına Komünist rejim zamanında eklenen …-oviç’ler kalkınca.
İsimlerinizi neden aslına döndürmüyorsunuz diye Muhammed’e soruyorum, AB izin vermiyor diyor.
Hırvatistan ve Slovenya BM desteğiyle neredeyse hiçbir sıkıntı çekmeden bağımsızlığına kavuşurken bütün çifte standartlar Bosna için devreye giriyor, isimlerde bile…(haftaya devam edelim).
Vedat UZUNER
16 Temmuz 2013
